Με αφορμή την επέτειο της Γαλλικής Επανάστασης το Τμήμα ΓΑΚ Πρέβεζας δημοσιεύει ένα σύντομο σημείωμα με επίκεντρο ενδιαφέροντος το Γαλλικό Υποπροξενείο που υπήρχε στην Πρέβεζα κατά τον 19ο αιώνα.
Από το 2020 το Τμήμα ΓΑΚ Πρέβεζας έχει εγκαινιάσει μια ιδιαίτερα παραγωγική συνεργασία με την κα Αγγελική Πέτριτς, απόγονο των πρεβεζάνικων οικογενειών Σκέφερη και Κονεμένων, ως προς την ψηφιοποίηση του ιδιωτικού της οικογενειακού αρχείου. Τότε είχαμε ανακοινώσει τη σχετική συνεργασία, δίνοντας μάλιστα κάποια παραδείγματα των ενδιαφερόντων στοιχείων που προέκυπταν από μια πρώτη ανάγνωση της οικογενειακής αλληλογραφίας που σωζόταν σε αυτό το αρχείο, δεδομένου του γεγονότος ότι μέλη και των δύο οικογενειών είχαν διατελέσει υποπρόξενοι ξένων χωρών στην Πρέβεζα. Έκτοτε, η συνεργασία μας με την κα Πέτριτς συνεχίστηκε με σταδιακή παράδοση προς ψηφιοποίηση και νέου υλικού, διαδικασία η οποία βρίσκεται ακόμα σε εξέλιξη. Ένα από τα σημαντικότερα ευρήματα αυτής της συνεργασίας αποτελεί ένας ογκώδης φάκελος που περιλαμβάνει κυρίως σχέδια εγγράφων αλλά και αντίγραφα επίσημων εγγράφων του Γαλλικού Υποπροξενείου στην Πρέβεζα, στο οποίο υπηρετούσε ο Περικλής Κονεμένος αρχικά ως προξενικός πράκτορας και στη συνέχεια ως υποπρόξενος. Όταν κάνουμε λόγο για σχέδια, εννοούμε τα πρόχειρα έγγραφα επί των οποίων ετοιμαζόταν το επίσημο έγγραφο. Η πρόχειρη μορφή των εγγράφων γίνεται αντιληπτή από την μη επιμελημένη γραφή, τις διορθώσεις και διαγραφές, καθώς και από την απουσία σφραγίδων και ενίοτε χρονολόγησης. Για κάποιες χρονιές δεν σώζονται παρά μόνο ελάχιστα έγγραφα, και επιπλέον, το σύνολο του υλικού δεν ήταν ταξινομημένο θεματικά ή χρονολογικά, αλλά μάλλον ατάκτως τοποθετημένο, γεγονός που υποδεικνύει ότι ο φάκελος αυτός σε καμιά περίπτωση δεν θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως το επίσημο αρχείο εξερχομένων και εισερχομένων εγγράφων του Γαλλικού Υποπροξενείου Πρέβεζας (και αργότερα, Πρέβεζας-Άρτας), το οποίο θα ήταν πληρέστερο και θα παραδόθηκε στον επόμενο υποπρόξενο.
Ωστόσο, τα προβλήματα που επισημάναμε δεν μειώνουν καθόλου την ιστορική αξία των εγγράφων αυτών, οπωσδήποτε, όμως, δυσχεραίνουν τον ερευνητή που θα θελήσει να τα μελετήσει.
Η αλληλογραφία αυτή εκτείνεται χρονικά από το 1853 ως το 1864 και η μελέτη της θα φέρει στο φως σημαντικά στοιχεία τόσο για την πολιτική και οικονομική ιστορία της Πρέβεζας και της Ηπείρου γενικότερα, όσο και για ζητήματα της καθημερινότητας των υπόδουλων Ελλήνων. Θα αναφέρουμε ενδεικτικά δύο μόνο παραδείγματα των ζητημάτων που μπορεί να διαφωτίσει το συγκεκριμένο αρχειακό υλικό. Πρώτον, υπάρχουν έγγραφα σχετικά με την επανάσταση στην Ήπειρο το 1854, γεγονός που αποδεικνύει τη σημασία του αρχείου αυτού για τους μελετητές εν γένει της ηπειρωτικής ιστορίας και όχι μόνο της πόλης της Πρέβεζας. Και δεύτερον, υπάρχουν αναφορές στις παραγωγικές και εμπορικές δυνατότητες της Πρέβεζας, ενώ σημειώνεται ότι για το έτος 1860 υπάρχει αναλυτική καταγραφή των εισαγόμενων ειδών και του εύρους των τιμών τους.
Περιοριζόμαστε στις παραπάνω φειδωλές αναφορές καθώς δεν αποτελεί πρόθεση μας η αναλυτική δημοσιοποίηση των πληροφοριών του συγκεκριμένου αρχείου. Κάτι τέτοιο θα απαιτήσει βαθύτερη έρευνα από ειδικούς μελετητές, ενώ προϋποθέτει την πλήρη ταξινόμηση και ψηφιοποίηση του αρχείου, προκειμένου αυτό να μπορεί να διατεθεί στους ερευνητές, οπουδήποτε και αν αυτοί βρίσκονται. Σημειώνεται, πάντως, ότι το αρχείο ήδη τίθεται υπόψη των ερευνητών που επισκέπτονται προς μελέτη το Τμήμα ΓΑΚ Πρέβεζας.
Κλείνουμε το σύντομο αυτό σημείωμα με δύο σύντομες σκέψεις. Καταρχάς, υπογραμμίζουμε για άλλη μια φορά την ιστορική θέση της Πρέβεζας στο διεθνές γίγνεσθαι, μέσω της παρουσίας διπλωματικού προσωπικού των Μεγάλων Δυνάμεων, που άφησαν το αποτύπωμα τους στις προξενικές αναφορές τους, προσφέροντας μας πολύτιμες πληροφορίες για το παρελθόν της πόλης, αρκεί να αξιοποιήσουμε όσες από αυτές είναι δημοσιευμένες, ή να τις ανασύρουμε από τα αρχεία των χωρών που σήμερα αυτές βρίσκονται. Θυμίζουμε ότι σχετική πρόταση ψηφιοποίησης κυρίως γαλλικών διπλωματικών αρχείων, είχαμε καταθέσει ήδη από το 2020, ενόψει των σχεδιαζόμενων επετειακών δράσεων για την διακοσιετηρίδα της Ελληνικής Επανάστασης, και είχαμε επαναφέρει το 2021, συνδυάζοντάς την με την πρόταση ανάδειξης της ιστορικής σύνδεσης της Πρέβεζας με τη Γαλλία (με κορυφαίο παράδειγμα την γαλλική κυριαρχία στην πόλη την περίοδο 1797-1798 και τον τραγικό τερματισμό της με την μάχη της Νικοπόλεως και τον Χαλασμό της Πρέβεζας).
Τέλος, εκφράζουμε για άλλη μια φορά τις ευχαριστίες μας στην κα Αγγελική Πέτριτς, η οποία, αντιλαμβανόμενη τη σημασία του αρχείου, έδωσε τη δυνατότητα της ψηφιοποίησής του και κατ’ επέκταση της ερευνητικής ανάδειξης και αξιοποίησής του. Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι η κα Πέτριτς προσφέρει σπουδαίες υπηρεσίες στην πόλη των προγόνων της, με την οποία διατηρεί ακόμα ισχυρούς δεσμούς, καθώς το ιδιωτικό αρχείο των οικογενειών Κονεμένου και Σκέφερη περιλαμβάνει πληροφορίες που δύσκολα θα μπορούσαμε να αντλήσουμε από αλλού, κάτι που θα γίνει πλήρως κατανοητό όταν δημοσιευτούν τεκμήρια του αρχείου. Ευελπιστούμε ότι και άλλοι συμπολίτες μας θα ακολουθήσουν το αξιέπαινο παράδειγμά της, θυμίζοντας τους ότι το Τμήμα ΓΑΚ Πρέβεζας δέχεται ιδιωτικά αρχειακά τεκμήρια (ιστορικά έγγραφα, βιβλία ή φωτογραφίες) τα οποία μπορούν είτε να παραδοθούν στην πρωτότυπή τους μορφή για φύλαξη στην υπηρεσία μας, είτε να δοθούν προσωρινά για ψηφιοποίηση, ώστε κατόπιν να επιστραφούν στους ιδιοκτήτες τους.
Μέλος με Α.Μ. 13363
