Στην ταινία βρισκόμαστε στα τέλη της δεκαετίας του ’70, μα ένα στοιχείο τρομακτικό από το παρελθόν είναι έτοιμο να ζωντανέψει ξανά μια εποχή η οποία έχει περάσει οριστικά, την περίοδο που αναδύθηκε το ροκ εντ ρολ, είκοσι, δηλαδή, χρόνια νωρίτερα. Μια κόκκινη πλίμουθ του ’58 αφημένη στο χρόνο, γεμάτη σκόνες και σαραβαλιασμένη είναι έτοιμη να βρικολακιάσει σκορπώντας τον πανικό και τον θάνατο. Ψάχνει το κατάλληλο θύμα ώστε να υφάνει επιδέξια τον ιστό της, να δεθεί μαζί του σκορπώντας ξέφρενα το λυσσαλέο πάθος της, την μανία της να επιβάλλει την δική της περιθωριοποιημένη παρουσία σε μια εποχή στην οποία δεν δικαιούται να ανήκει, γιατί θεωρείται ένα παρωχημένο στοιχείο μιας εποχής που θεωρείται πλέον ρομαντική, γραφική, ειδυλλιακή και ξεπερασμένη.
Κάπου εδώ ξεκινά η παραμυθένια ιστορία τρόμου μας σε μια ταινία που θεωρείται πλέον κλασική στο είδος της, σκηνοθετημένη μοναδικά από τον μετρ του είδους. Ο νεαρός Arnie δεν είναι και τόσο δημοφιλής στο σχολείο, υφίσταται συχνά επιθέσεις από τους νταήδες συμμαθητές του, είναι συνεσταλμένος, κλειστός, καθοδηγούμενος από την αυταρχική μητέρα του η οποία θέλει να έχει τον απόλυτο έλεγχο στην ζωή του. Μόνος φίλος του είναι ο Dennis με τον οποία μιλάνε για την ζωή και για τις γυναίκες.
Μέχρι στιγμής περιγράφεται ένα τυπικό στιγμιότυπο αμερικανικής μεσοαστικής κοινωνίας και οικογένειας με τα πάνω του και τα κάτω του. Όλα τείνουν να ανατραπούν όταν το ίδιο το κακό ως δαιμονική φύση κάνει την εμφάνισή του παρασύροντας τον βασικό ήρωα στην φρικτή και απρόβλεπτη δίνη του. Μια μέρα, ξαφνικά, ο Arnie καθώς βρίσκεται μαζί με τον φίλο του βλέπει σε ένα κτήμα το περιβόητο μοιραίο αυτοκίνητο σε άθλια κατάσταση, το οποίο από την αρχή τού ασκεί μια αλλόκοτα σαγηνευτική γοητεία. Δεν διστάζει να το αγοράσει σε εξωφρενική τιμή από τον περίεργο ιδιοκτήτη του από τον οποίο μαθαίνει ότι το αμάξι λέγεται Κριστίν.
Πηγαίνει σε ένα συνεργείο για να το φτιάξει και αρχίζει να ασχολείται επίμονα μαζί του σαν να είναι άνθρωπος. Παράλληλα, κάνει δεσμό με μια όμορφη συμμαθήτριά του. Μέχρι στιγμής δεν βλέπουμε κάτι το ιδιαίτερα παραβατικό, πέρα από τον υπερβολικό ενθουσιασμό ενός δεκαεπτάχρονου. Είναι, όμως, η ίδια η Κριστίν που επιστρέφει για να μάς μυήσει στον κύκλο του δαιμονικού, σαν ένα ξύπνημα από την κόλαση και συνάμα σαν ένα επιτακτικό κάλεσμα για εκεί για όποιον απειλεί να σπάσει το ιδιαίτερο, αλλόκοτο και νοσηρό δεσμό που έχει αναπτυχθεί ανάμεσα σε εκείνη και στον οδηγό της. Ο Arnie φτάνει στην απόλυτη παράνοια αφήνοντας την σκοτεινή πλευρά του να τον κυριεύσει, δεν διστάζει να ξεπερνά κάθε όριο, να συμπεριφέρεται αλαζονικά και εγωκεντρικά στους γύρω του.
Αισθάνεται ο απόλυτος κυρίαρχος ενός αλλόκοτου, εφιαλτικού κόσμου στον οποίο έχει εγκλωβιστεί δίχως να το καταλάβει, βουλιάζοντας όλο και περισσότερο στην άβυσσο της ξέφρενης μανίας και τρέλας του. Μπήκε σε μια αναπόφευκτη τροχιά θανάτου, συμπαρασύροντας στην διαδρομή όποιον απειλεί να καταστρέψει το αρρωστημένο όνειρό του, την Κριστίν, που είναι ένας απειλητικός διαβολικός οργανισμός, συνεχώς ανατροφοδοτούμενος από την παθολογική και ηδονιστική λατρεία του οδηγού της. Το σατανικό κόκκινο αυτοκίνητο παραλίγο να σκοτώσει την κοπέλα του, ενώ με λυσσαλέο πάθος ποδοπατά όσους πάνε να βλάψουν τον Arnie. Η κατάληξη είναι να τον συμπαρασύρει στον σκοτεινό κόσμο από τον οποίο προήλθε. Η τύχη του είναι επικαθορισμένη από την στιγμή που ανέπτυξε αυτή την περίεργη, ηδονιστική, σχέση με την Κριστίν του.
Κρίνω αναγκαίο να σκαλίσω λίγο παραπάνω την μέχρι τώρα ανάλυσή μου για να δούμε σε βάθος τον ερμηνευτικό πυρήνα της ταινίας. Μεγάλο της ατού είναι η υποβλητική φωτογραφία και η αγάπη του Κάρπεντερ για τα σκοτεινά χρώματα. Αλληγορικά αυτή η επιλογή φόντου παραπέμπει στο γκρίζο σκηνικό ενός εφήβου μιας κοινωνίας και εποχής που ζει στο περιθώριο, δίχως να μπορεί να κατακτήσει το αμερικανικό όνειρο παρόλο που το διαφημίζει περίτρανα. Ο υλιστικός τρόπος ζωής, η επίδειξη πλούτου και δύναμης του ισχυρού σε συνδυασμό με την προβαλλόμενη αρρενωπότητα και σεξουαλικότητα είναι οι νέες προκλήσεις που δεν αφήνουν περιθώρια σε μια πιο ρομαντική και ευαίσθητη φύση να επιβιώσει.
Ο Arnie επιπλέον αποτελεί μέλος μιας μονογονεϊκής-μητριαρχικής οικογένειας αφού έχει πατριό και σε όλα τον τελικό λόγο τον έχει η μητέρα του. Στην σύγχρονη τεχνοκρατική-καπιταλιστική κοινωνία η επίδειξη ενός ακριβού αυτοκινήτου, τελευταίου μοντέλου, αποτελεί το διαβατήριο για την κατάκτηση της πιο ωραίας κοπέλας στο σχολείο-Πανεπιστήμιο. Τι γίνεται, όμως, όταν ως αντίδραση σε αυτό το διάχυτο κλίμα αλλοτρίωσης η ίδια η κοσμική τάξη εκδικείται ανακαλώντας το ίδιο το παρελθόν στην πιο αιμοσταγή εκδοχή του; Ένα προϊόν που θεωρείται ληγμένο και ξοφλημένο, όπως η Κριστίν εδώ, υποκαθιστά τόσο το πιο ακριβό αμάξι τελευταίας τεχνολογίας όσο και την πιο ποθητή «γκόμενα», για να δείξει το σαραβάλιασμα αξιών της νέας εποχής που βλέπουν τους ανθρώπους μόνο ως μια εικόνα που «πουλάει» πολύ για λίγο και μετά τους πετάνε σαν άχρηστα αντικείμενα, σαν σκουπίδια. Δεν είναι τυχαίο που στο τέλος η Κριστίν γίνεται ένα μάτσο παλιοσίδερα. Κάτι τέτοιο είναι φυσικό αφού δεν μπορεί κατά βάση να ανήκει σε έναν «ξεχαρβαλωμένο» κόσμο ένα αμάξι που παίζει αποκλειστικά τραγούδια μιας ειδυλλιακής εποχής, τότε που ο έρωτας ήταν ένα πιο αγνό συναίσθημα και οι ανθρώπινες σχέσεις περισσότερο ουσιαστικές. Η θανατηφόρα σαγήνη της Κριστίν αποδίδει αναδρομικά το νοσηρό κλίμα της εποχής μας, δέσμιο της μανίας της αντικειμενοποίησης όλων και μετά από λίγο του πετάγματός τους στην χωματερή των ξεφτισμένων αξιών. Εξαιρετικό θρίλερ που αξίζει να ξαναδείτε.
Δρ. Κοσμάς Κοψάρης, Μεταδιδακτορικός Ερευνητής Γαλλικής Φιλολογίας ΕΚΠΑ, κριτικός κινηματογράφου.
Μέλος με Α.Μ. 13363
