Πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 25 Ιανουαρίου, στη Γλυκή του Δήμου Σουλίου, η ημερίδα παρουσίασης του «Προγράμματος ολοκληρωμένων παρεμβάσεων για την περιοχή του μυθικού Αχέροντα». Την ημερίδα συνδιοργάνωσαν η Περιφέρεια Ηπείρου, οι Δήμοι Πάργας και Σουλίου και η Μονάδα Οργάνωσης της Διαχείρισης Αναπτυξιακών Προγραμμάτων (ΜΟΔ) ΑΕ.
Συμμετείχαν ως ομιλητές, ο Γενικός Γραμματέας Δημοσίων Επενδύσεων – ΕΣΠΑ του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης κ. Παναγιώτης Κορκολής, ο Περιφερειάρχης Ηπείρου κ. Αλέξανδρος Καχριμάνης, ο αρμόδιος για την τουριστική ανάπτυξη Αντιπεριφερειάρχης κ. Στράτος Ιωάννου, οι Δήμαρχοι Πάργας και Σουλίου, κ. Αντώνης Νάστας και κα Σταυρούλα Μπραίμη αντίστοιχα, καθώς και στελέχη της ΜΟΔ ΑΕ και ειδικοί επιστήμονες οι οποίοι αναφέρθηκαν σε ειδικά θέματα που σχετίζονται με τις δράσεις του προγράμματος και την εμπειρία από καλές πρακτικές.
Στο Πρόγραμμα περιλαμβάνονται δράσεις για ολόκληρη την περιοχή παρέμβασης (Δήμοι: Σουλίου, Πάργας, Πρέβεζας, Δωδώνης και Ζηρού) κατανεμημένες σε Άξονες Παρέμβασης και Στρατηγικούς Στόχους.
Ειδικά για τα γεωγραφικά όρια του Δήμου Πάργας περιλαμβάνονται οι παρακάτω δράσεις (με τον αντίστοιχο προϋπολογισμό), ύψους περίπου 37,5 εκατομμυρίων ευρώ:
1)Κατασκευή δικτύου ποδηλατοδρόμων στην περιοχή του Αχέροντα (Το μονοπάτι των ψυχών)- (600.000 ευρώ)
2)Μελέτη και κατασκευή θέσεων παρατήρησης ορνιθοπανίδας και υποδομών υποστήριξης ερμηνείας περιβάλλοντος για επισκέπτες με ειδικά ενδιαφέροντα – (233.820 ευρώ)
3) Διαμόρφωση και βελτίωση δικτύου μονοπατιών, διαδρομών περιοχής Αχέροντα – (1.000.000 ευρώ)
4) Σχεδιασμός και εκτύπωση ενημερωτικού υλικού (ενημερωτικές εκδόσεις, χάρτες, φυλλάδια) συνδυαστικά με πολιτιστικά στοιχεία και στοιχεία βιοποικιλότητας – (100.000 ευρώ)
5) Θεσμοθέτηση της προστασίας των περιοχών Natura στην περιοχή παρέμβασης (500.000 ευρώ)
6) Αποχέτευση ακαθάρτων και Εγκατάσταση Επεξεργασίας Λυμάτων (ΕΕΛ) πρώην Δήμου Φαναρίου (6.000.000 ευρώ)
7) Αναλυτικός προσδιορισμός των πιέσεων και των απειλών για τα είδη και τους τύπους οικοτόπων της περιοχής – Προσδιορισμός και εφαρμογή μέτρων αντιμετώπισης- (70.000 ευρώ)
8)Εκπόνηση διαχειριστικής μελέτης αμμοληψιών στις περιοχές ευθύνης του Φορέα Διαχείρισης κατά μήκος του ποταμού Αχέροντα – (166.250 ευρώ)
9)Διάγνωση και αξιολόγηση κινδύνων από φυσικές καταστροφές – Ανάπτυξη συστημάτων διαχείρισης καταστροφών (Σχέδιο Πολιτικής Προστασίας)- (5.000.000 ευρώ)
10)Αντιμετώπιση της προσβολής από τον μύκητα των πλατάνων στα παραποτάμια δάση του ποταμού Αχέροντα – (120.000 ευρώ)
11) Ανάδειξη αρχαιολογικού χώρου Καστριού Φαναρίου (3.960.000 ευρώ)
12) Στερέωση – αποκατάσταση Ι.Ν. Αγ. Ιωάννη Νεκρομαντείου – (200.000 ευρώ)
13) Εργασίες στους αρχαιολογικούς χώρους Νεκρομαντείου και Εφύρας – (600.000 ευρώ)
14) Πολιτιστική διαδρομή κατά μήκος του ποταμού Αχέροντα – (70.000 ευρώ)
15) Δημιουργία Ψηφιακού Μουσείου Αχέροντα – ( 12.000.000 ευρώ)
16) Δράσεις προβολής περιοχής μυθικού Αχέροντα – (300.000 ευρώ)
17) Δημιουργία ιππικών εγκαταστάσεων στο Βουβοπόταμο -(100.000 ευρώ)
18)Ενίσχυση δραστηριοτήτων σε υδάτινους πόρους (ποταμός Αχέροντας) – (100.000 ευρώ)
19) Ανάδειξη αναρριχητικών πεδίων- ( 100.000 ευρώ)
20) Διαμόρφωση παραλίας Αμμουδιάς και αποκατάσταση – επέκταση του βραχίονα στο Δέλτα Αχέροντα- (1.500.000 ευρώ)
21) Ανάδειξη ορεινών διαδρομών για ποδηλασία – (100.000 ευρώ)
22) Ανάδειξη ορεινών διαδρομών για ορειβασία και πεζοπορία – (100.000 ευρώ)
23) Οργάνωση προγραμμάτων εκπαίδευσης επαγγελματιών σε περιβαλλοντικά και πολιτιστικά θέματα – ( 300.000 ευρώ)
24) Προώθηση και ανάδειξη γαστρονομίας, με ανάδειξη τοπικών συνταγών αλλά και νέων προσεγγίσεων βασισμένων στην ιστορία και τα τοπικά προϊόντα – (300.000 ευρώ)
25)Ίδρυση επιχείρησης ειδικού / εναλλακτικού τουρισμού για την ψυχαγωγία και άθληση πελατών «προσβάσιμου τουρισμού» – (500.000 ευρώ)
26)Δημιουργία πρατηρίου παραδοσιακών προϊόντων στην Αμμουδιά – (100.000 ευρώ)
27)Προώθηση βέλτιστων πρακτικών για περιορισμό του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των δραστηριοτήτων του πρωτογενή τομέα- (1.000.000 ευρώ)
28)Αντιπλημμυρική προστασία πεδιάδας Αχέροντα και πλωτότητα ποταμού –(3.000.000 ευρώ)
Στην ομιλία του ο Δήμαρχος Πάργας κ. Αντώνης Νάστας μεταξύ άλλων ανέφερε:
«Η περιοχή των στενών και των εκβολών του ποταμού Αχέροντα αποτελεί μια μοναδική περιοχή για την πατρίδα μας. Ο ποταμός διασχίζει συνολική απόσταση 64 χιλιομέτρων, από τα οποία τα 4 χιλιόμετρα είναι πλωτά. Εκεί διαμορφώνονται και οι βιότοποι του έλους της Αμμουδιάς και της Βαλανιδορράχης.
Στην αρχαιότητα ο Αχέροντας υπήρξε το φυσικό γεωγραφικό όριο ανάμεσα στα αρχαία ηπειρωτικά φύλλα, τους Κασσωπαίους και τους Θεσπρωτούς. Από τις ιστορικές πηγές προκύπτει ότι η περιοχή του ποταμού, μαζί με τους παραποτάμους του Κωκυτό και Βουβοπόταμο, κατοικείται αδιάκοπα από την παλαιολιθική εποχή μέχρι και τα τελευταία χρόνια του Βυζαντίου. Για το λόγο αυτό έχει ανακηρυχθεί «τόπος ιστορικός και φυσικού κάλλους», ενώ τόσο τα στενά όσο και οι εκβολές του Αχέροντα ανήκουν στο ευρωπαϊκό Δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών Φύσης (Νατούρα 2000).
Σύμφωνα με το μύθο, όταν οι νεκροί έφταναν στην Πύλη του Άδη, διέσχιζαν με τη βάρκα του Χάροντα τον ποταμό Αχέροντα και την Αχερουσία λίμνη, που ήταν το πέρασμα για τον κάτω κόσμο. Το Νεκρομαντείο του Αχέροντα, ένας από τους σημαντικότερους αρχαιολογικούς και λατρευτικούς χώρους της πατρίδας μας, ήταν ένα από τα «στόμια του Άδη». Εκεί γίνονταν τελετές για να εξιλεωθούν οι θνητοί και να ημερέψουν οι χθόνιες θεότητες. Στον Κάτω Κόσμο μπορούσαν εύκολα να κατέβουν οι Θεοί και να επιστρέψουν σε αντίθεση με τους θνητούς. Οι μόνοι θνητοί που κατάφεραν να επιστρέψουν ήταν ο Ορφέας, ο Θησέας, ο Ηρακλής και ο Οδυσσέας. Τα αναφέρω όλα αυτά, για να φέρουμε στο μυαλό μας το βάρος του «Μύθου» που κουβαλάει ο ποταμός Αχέροντας! Ενός «Μύθου», που από τον Όμηρο, διδάσκεται σε όλο τον κόσμο!
Η ιδέα λοιπόν ήταν, πάνω σ’ αυτό το μοναδικό «Μύθο του Αχέροντα» να «κτίσουμε» ένα Στρατηγικό Σχέδιο. Ένα αναλυτικό σχέδιο με δράσεις, έργα και πρωτοβουλίες, που να μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν βασικό εργαλείο ανάπτυξης για τις περιοχές μας. Να χρησιμοποιηθεί, όμως, με όρους βιώσιμης ανάπτυξης, με σεβασμό δηλαδή στο περιβάλλον, την τοπική ιστορία και τον πολιτισμό, αλλά και με στόχο να ενισχυθεί η τοπική οικονομία και η ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεών μας.
Στη λογική μας επίσης ήταν να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις ώστε να σταματήσει η πολύ κακή πρακτική της υλοποίησης ασύνδετων μεταξύ τους έργων που δεν είναι ενταγμένα σε ένα γενικότερο σχεδιασμό. Η υλοποίηση των έργων και των δράσεων –μικρών, μεσαίων ή μεγάλων – θα πρέπει να γίνεται με γνώμονα την ένταξή τους σε μια ευρύτερη περιοχή και τη σύνδεσή τους με τον αναπτυξιακό της χαρακτήρα. Δεν έχουμε πλέον την πολυτέλεια της σπατάλης ή της «χαλαρής» διαχείρισης των λιγοστών διαθέσιμων πόρων. Είτε αυτά είναι από τα Τομεακά και τα Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα του ΕΣΠΑ, είτε από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, είτε από άλλες πηγές χρηματοδότησης όπως τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία.
Θα πρέπει να υλοποιούνται έργα: Που, πρώτον, να παράγουν αποτελέσματα για τις τοπικές οικονομίες, Και, δεύτερον, να συνδέονται με άλλα έργα που πραγματοποιήθηκαν στο παρελθόν ή θα υλοποιηθούν στο μέλλον, σε μία συγκεκριμένη περιοχή παρέμβασης και με συγκεκριμένη στρατηγική.
Αυτοί ήταν λόγοι που υιοθετήσαμε αμέσως την ιδέα του «Μυθικού Αχέροντα», και προχωρήσαμε σ’ αυτό το εγχείρημα, μαζί, με το Δήμο Σουλίου, την Περιφέρεια Ηπείρου, το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, το Φορέα Διαχείρισης Στενών και Εκβολών ποταμών Αχέροντα και Καλαμά και τους Αναπτυξιακούς Φορείς ΗΠΕΙΡΟΣ και ΕΤΑΝΑΜ.
Προχωρήσαμε δηλαδή αρχικά στη σύναψη μιας Προγραμματικής Σύμβασης. Δημιουργήσαμε έπειτα τα όργανα αυτής της Προγραμματικής Σύμβασης, την Κοινή Επιτροπή Παρακολούθησης και την Ομάδα Σχεδιασμού. Στη συνέχεια, με την επιστημονική υποστήριξη της ΜΟΔ, καθορίστηκε η περιοχή παρέμβασης, έγινε ανάλυση της υφιστάμενης κατάστασης στην περιοχή και προσδιορίστηκαν οι έξι (6) στρατηγικοί στόχοι:
-«Ανάδειξη της πολιτιστικής αξίας του μυθικού Αχέροντα»,
-«Ανάδειξη της ιστορικής αξίας της περιοχής»,
-«Προστασία, αποκατάσταση και ανάδειξη του φυσικού περιβάλλοντος της περιοχής»,
-«Οργάνωση υποδομών και επιχειρηματικότητας»,
-«Ενίσχυση της καινοτομίας ως παράγοντα ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας και προώθησης της απασχόλησης», και
-«Ανάσχεση των φυσικών κινδύνων και καταστροφών».
Η περιοχή παρέμβασης περιλαμβάνει, 3 Περιφερειακές Ενότητες (Πρέβεζας, Θεσπρωτίας και Ιωαννίνων), 5 Δήμους (Σουλίου, Πάργας, Πρέβεζας, Ζηρού και Δωδώνης), και 41 Δημοτικές και Τοπικές Ενότητες, από τις οποίες 20 έχουν χαρακτηριστεί σαν ορεινές, σύμφωνα με τη σχετική Κοινοτική Οδηγία.
Τέλος, μέσα από διάλογο με τους τοπικούς φορείς, καταλήξαμε σε ένα Στρατηγικό Σχέδιο συνολικού προϋπολογισμού περίπου 45 εκατομμυρίων ευρώ, που περιλαμβάνει δράσεις «πρώτης προτεραιότητας» και συμπληρωματικές δράσεις «δεύτερης προτεραιότητας».
Ενδεικτικά για το Δήμο Πάργας θα αναφέρω ότι περιλαμβάνονται:
-η «Ανάδειξη του Αρχαιολογικού χώρου Καστρίου (αρχαία Πανδοσία)», προϋπολογισμού 4.000.000 ευρώ,
-η «Αντιπλημμυρική προστασία της πεδιάδας Αχέροντα και η πλωτότητα ποταμού», προϋπολογισμού 3.000.000 ευρώ,
-η «Κατασκευή δικτύου ποδηλατοδρόμων στην περιοχή του Αχέροντα (Το μονοπάτι των ψυχών)», προϋπολογισμού 600.000 ευρώ,
αλλά και ο μεγάλος μας στόχος ,
-η «Δημιουργία του Ψηφιακού Μουσείου του Αχέροντα», προϋπολογισμού 12.000.000 ευρώ.
Θέλω στο σημείο αυτό, κλείνοντας το καλωσόρισμά μου, να ευχαριστήσω ιδιαίτερα για την πολύ καλή συνεργασία που είχαμε και για την επιμονή τους να γίνει αυτό το Πρόγραμμα πραγματικότητα, τη Δήμαρχο Σουλίου, Σταυρούλα Μπραίμη, τον Αντιπεριφερειάρχη Πρέβεζας, Στράτο Ιωάννου, καθώς και τη ΜΟΔ ΑΕ, αλλά και όλους όσους εργάστηκαν (ειδικούς συνεργάτες, υπηρεσιακούς παράγοντες, στελέχη των φορέων και των υπηρεσιών), για να έχουμε στα χέρια μας σήμερα αυτό Ολοκληρωμένο Πρόγραμμα Παρεμβάσεων.
Για εμάς, το ζητούμενο δεν είναι μόνο το ποιος θα διαχειριστεί τους πόρους, αλλά κυρίως η ανάδειξη μιας νέας αντίληψης σχεδιασμού και υλοποίησης των έργων. Και αυτό κάναμε. Προχωρήσαμε με μια νέα αντίληψη, σε κάτι που πιστεύω είναι πρωτοποριακό. Τώρα πλέον έχουμε για την ευρύτερη περιοχή του Αχέροντα, ένα ολοκληρωμένο και τεκμηριωμένο αναπτυξιακό σχέδιο, και όχι αποσπασματικές πρωτοβουλίες και ενέργειες. Μία Ολοκληρωμένη Χωρική Επένδυση, με βάση τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και τις δυνατότητες περιοχής μας. Ένα σχέδιο που όταν υλοποιηθεί θα «απογειώσει» την περιοχή!
Σε λίγους μήνες θα γίνουν οι εκλογές για την Αυτοδιοίκηση. Μια νέα περίοδος ξεκινά για όλους μας. Αυτό το Στρατηγικό Σχέδιο θα είναι ο βασικός οδηγός μας για τη νέα περίοδο. Στην Αυτοδιοίκηση πρώτου βαθμού, στο κεντρικό κράτος και στην Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση, ανήκει η ευθύνη αλλά και το μεγάλο στοίχημα να αναζητήσουμε τρόπους χρηματοδότησης και να το κάνουμε πραγματικότητα!».
Μέλος με Α.Μ. 13363
