Ένα σημαντικό αρχείο για την ιστορία της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης στον νομό Πρέβεζας

Τα ΓΑΚ – Αρχεία Ν. Πρέβεζας βρίσκονται στην ευχάριστη θέση να ανακοινώσουν την πρόσκτηση ενός σημαντικού διοικητικού αρχείου που θα εμπλουτίσει τις γνώσεις μας για την ιστορία της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης στον νομό Πρέβεζας. Πρόκειται για το αρχείο των κατά καιρούς Υπηρεσιακών Συμβουλίων της Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Πρέβεζας. Εκφράζουμε τις δημόσιες ευχαριστίες μας στον Διευθυντή κ. Γεώργιο Σαράφογλου καθώς και στην Προϊσταμένη Διοικητικού κα Γεωργία Ζαχαρή, για την υποδειγματική συνεργασία που επέδειξε η Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Πρέβεζας στην κατεύθυνση της επισήμανσης, καταγραφής, εκκαθάρισης και παράδοσης του αρχείου της στα ΓΑΚ Πρέβεζας.
Το παραδοθέν αρχείο περιλαμβάνει βιβλία και φακέλους πρακτικών, το παλαιότερο των οποίων ανάγεται στο 1914, και καλύπτει το διάστημα μέχρι το 2001, με την εξαίρεση κάποιων χρονικών κενών (1922-1923, 1925-1930, 1933-1940, 1942).
Από το πλήθος των πληροφοριών που μπορούν να αντληθούν από το συγκεκριμένο αρχείο, θα αναφερθούμε ενδεικτικά μόνο σε μια κατηγορία, τις ιδρύσεις και καταργήσεις σχολείων που συνδέονται με μείζονα ιστορικά γεγονότα. Έτσι, θα σταθούμε σε δύο ιστορικές συγκυρίες. Πρώτον, στην ανταλλαγή των πληθυσμών μετά την Μικρασιατική Καταστροφή η οποία είχε ως αποτέλεσμα αφενός την κατάργηση των μουσουλμανικών σχολείων Πρέβεζας και Φιλιππιάδας, εφόσον οι οικογένειες που θα το τροφοδοτούσαν αποχώρησαν από την περιοχή, αφετέρου δε την ίδρυση νέου σχολείου στον προσφυγικό οικισμό του Νέου Αγιαντζικίου (δηλ. του σημερινού Αρχαγγέλου) καθώς σε αυτόν ζούσαν 24 παιδιά και των δύο φύλων που μπορούσαν να φοιτήσουν στο σχολείο. Οι πληροφορίες αυτές αντλούνται από τα πρακτικά της 30ης-7-1924 (εικ. 1).

Αξίζει να επισημανθεί το γεγονός ότι από τα πρακτικά προκύπτει ότι η ίδρυση του σχολείου του Αρχαγγέλου εγκρίθηκε κατόπιν αίτησης των ίδιων των προσφύγων οι οποίοι μάλιστα υποσχέθηκαν να φροντίσουν για την στέγαση του σχολείου και την ανεύρεση των επίπλων.
Η δεύτερη ιστορική συγκυρία που σκιαγραφείται μέσα από τα πρακτικά αφορά τον αφανισμό της μικρής εβραϊκής κοινότητας της Πρέβεζας κατά την γερμανική κατοχή. Στις 23-7-1949 το Υπηρεσιακό Συμβούλιο καταργεί το ισραηλιτικό σχολείο καθώς τα παιδιά που φοιτούσαν σε αυτό απήχθηκαν μαζί με τις οικογένειες τους τον Μάρτιο του 1944 και μεταφέρθηκαν στην Γερμανία χωρίς να επιστρέψουν, εκτός ελαχίστων οικογενειών οι οποίες εγκαταστάθηκαν στην Κέρκυρα. (εικ. 2).

Το αρχείο των Υπηρεσιακών Συμβουλίων της Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Πρέβεζας είναι πλέον προσβάσιμο στους ενδιαφερόμενους ερευνητές και αναμένουμε την επιστημονική του αξιοποίηση.