Γράφει ο Ψυχολόγος Τσεντσερής Μιχάλης Ψυχολόγος MA, Med, Msc(Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά των Ναρκωτικών και της Παράνομης Διακίνησής τους 26/06/2013)
Η 26η Ιουνίου καθιερώθηκε ως «Παγκόσμια Ημέρα κατά των Ναρκωτικών και της Παράνομης Διακίνησής τους» στις 7 Δεκεμβρίου 1987 από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, προκειμένου να ευαισθητοποιήσει την παγκόσμια κοινή γνώμη για τις επιπτώσεις από τη χρήση των ναρκωτικών και της παράνομης διακίνησής τους, αλλά και για να τιμήσει τον κινέζο μανδαρίνο Λιν Τσε Χσου (1785-1850), που απαγόρευσε το εμπόριο οπίου στην Καντώνα, με αποτέλεσμα να προκληθεί ο Πρώτος Πόλεμος του οπίου το 1839.
Ραγδαία αύξηση των νέων κρουσμάτων του HIV διαπιστώνεται στην Ευρωπαϊκή Έκθεση για τα Ναρκωτικά, του Ευρωπαϊκού Κέντρου Παρακολούθησης Ναρκωτικών και Τοξικομανίας, που παρουσιάστηκε φέτος στη Λισαβόνα. Για την ακρίβεια, “το 2011, σε Ελλάδα και Ρουμανία διαγνώστηκαν 353 νέα κρούσματα, ποσοστό 23% του συνόλου, ενώ το 2010 τα κρούσματα στις χώρες αυτές αντιστοιχούσαν σε ποσοστό ελαφρώς άνω του 2%”, αναφέρεται στην έκθεση.
Το Κέντρο Παρακολούθησης χαρακτηρίζει “ανησυχητικό το γεγονός ότι οι πρόσφατες επιδημικές εκρήξεις του HIV σε Ελλάδα και Ρουμανία ανακόπτουν αυτή τη θετική τάση” και επισημαίνει ότι “η εξέλιξη αυτή φανερώνει ότι δεν έχει εκλείψει η ανάγκη εδραίωσης των τρόπων αντιμετώπισης, ιδίως όσον αφορά τις παρεμβάσεις για τη μείωση της βλάβης και την αποτελεσματική θεραπεία απεξάρτησης, προκειμένου να εξακολουθήσουν να μειώνονται τα προβλήματα στον τομέα αυτόν στην Ευρώπη”.
Κώδωνας κινδύνου για την ηπατίτιδα C
Επιπλέον, η έκθεση κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για την ανεξέλεγκτη μετάδοση της ηπατίτιδας C, σημειώνοντας ότι οι συνέπειές της θα φανούν στην υγεία των χρηστών μετά από αρκετά χρόνια.
Ειδικότερα, η ηπατίτιδα C, η οποία μεταδίδεται μέσω της κοινής χρήσης βελονών, συριγγών και άλλων συνέργων, όπως προκύπτει από τα εθνικά δείγματα, έχει μολύνει ποσοστό 18% έως 80% των χρηστών, οι οποίοι δεν αναζητούν ιατρική βοήθεια. Γνωστή και ως «σιωπηλή επιδημία» η ηπατίτιδα C μπορεί να μη διαγνωσθεί για μεγάλο διάστημα, ενώ πολλοί από τους πάσχοντες εμφανίζουν ήπια ή καθόλου συμπτώματα για 20 χρόνια ή περισσότερο.
Τουλάχιστον 73 νέα ναρκωτικά
Σύμφωνα με την έκθεση, έχουν εντοπιστεί τουλάχιστον 73 νέα ναρκωτικά, τα οποία παρασκευάζονται από ελεύθερες ουσίες στο εμπόριο και διαφημίζονται ως νόμιμα διεγερτικά μέσω διαδικτύου.
«Με χαροποιεί το γεγονός ότι χάρη στις αποφασιστικές πολιτικές κατά των ναρκωτικών και στα πρωτοφανή υψηλά επίπεδα των θεραπειών απεξάρτησης, η χρήση ηρωίνης, κοκαΐνης και κάνναβης φαίνεται να φθίνει σε κάποιες χώρες. Είμαι, όμως, θορυβημένη από το γεγονός ότι το ένα τέταρτο των Ευρωπαίων ενηλίκων — 85 εκατομμύρια άνθρωποι — έχει κάνει χρήση παράνομων ουσιών και ότι διαχρονικά η χρήση ουσιών στην Ευρώπη παραμένει υψηλή. Προβληματίζομαι, επίσης, με την αγορά διεγερτικών, η οποία χαρακτηρίζεται από μία ανελέητη προσφορά νέων ουσιών που συνεχώς διαφοροποιούνται. Το γεγονός ότι τον τελευταίο χρόνο ανιχνεύθηκαν 70 νέες ουσίες αποδεικνύει ότι οι πολιτικές κατά των ναρκωτικών πρέπει να προσαρμοστούν στις μεταλλασσόμενες αγορές», δήλωσε χαρακτηριστικά η Ευρωπαία επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων, Σεσίλια Μάλμστρομ.
Νέα πύλη εισόδου κοκαΐνης στην Ευρώπη η Ελλάδα
Η Ελλάδα συμπεριλαμβάνεται στη λίστα των βαλκανικών χωρών που αποτελούν τις νέες πύλες εισόδου της κοκαΐνης στην Ευρώπη. Ωστόσο, παρά το γεγονός ότι παρουσιάζεται αύξηση στις κατασχέσεις της ουσίας στην ευρύτερη περιοχή, η χρήση κοκαΐνης φαίνεται να είναι ακόμη ελεγχόμενη.
Πρωτιά για την Κάνναβη
Περίπου 77 εκατομμύρια Ευρωπαίοι, ηλικίας 15 έως 64 ετών, έχουν κάνει χρήση κάνναβης τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους, εκ των οποίων 20 εκατομμύρια έκαναν χρήση την περασμένη χρονιά. Στοιχεία από πρόσφατη μελέτη δείχνουν, ότι η χρήση της παραμένει υψηλή παρά τις σταθεροποιητικές τάσεις που διαφαίνονται σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Σημάδια κινδύνου
Συνήθως οι γονείς αντιλαμβάνονται από κάποια έμμεσα σημάδια ότι κάτι δεν πάει καλά με το παιδί τους. Πολλές φορές όμως είτε παραβλέπουν αυτά τα σημάδια ή τα αποδίδουν στην «κρίση της εφηβείας». Αυτή η στάση πολλές φορές οδηγεί στο να χαθεί πολύτιμος χρόνος και η ευκαιρία μιας έγκαιρης καθοριστικής παρέμβασης. Σύμφωνα με όσα προαναφέραμε, ο πειραματισμός με τις ουσίες δεν αφήνει περιθώρια για εφησυχασμό ούτε όμως αντιμετωπίζεται με κινδυνολογίες. Στο σημείο αυτό η βοήθεια κάποιων εξειδικευμένων συμβούλων τοξικοεξάρτησης μπορεί να φανεί πολύ χρήσιμη. Δεν χρειάζεται ο γονιός να έχει ήδη διαπιστώσει ότι το παιδί του κάνει χρήση ναρκωτικών για να χτυπήσει την πόρτα του συμβούλου. Η έγκυρη και έγκαιρη ενημέρωση του για σχετικά θέματα μπορεί να προηγηθεί των διαπιστώσεων.
Πρώτες ανησυχητικές ενδείξεις:
• Έλλειψη στόχων /γενικευμένη αδιαφορία για τη ζωή
• Απώλεια ενδιαφέροντος για αγαπημένες ασχολίες (σπορ, χόμπυ)
• Μεταβολές στη διάθεση
• Επιθετική συμπεριφορά /Λεκτική-Σωματική βία
• Ένταση
• Πολλές και ανεξέλεγκτες ώρες εκτός σπιτιού
• Σχολικές απουσίες, κοπάνες
• Πολλά ψέματα
• Ακραίες αλλαγές εμφάνισης
• Έλλειψη καθαριότητας
• Γενικευμένη αντιδραστικότητα
• Κατά συρροή παραβιάσεις Κ.Ο.Κ.
• Απομόνωση
ΠΡΟΣΟΧΗ: Η ύπαρξη κάποιων τέτοιων συμπεριφορών ΔΕΝ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ ότι ο έφηβος κάνει χρήση ουσιών. (Χτυπάνε όμως “καμπανάκι”, πως πιθανόν κάτι δεν πάει καλά.
Σοβαρότερες ενδείξεις:
• Κόκκινα μάτια (μη εξηγήσιμα αλλιώς)
• Υπνηλία, κόπωση ή πολύ ενεργητικότητα (μη εξηγήσιμα αλλιώς)
• Σημαντικές αυξομειώσεις στην όρεξη για τροφή (μη εξηγήσιμες αλλιώς).
• Κλοπή χρημάτων /πραγμάτων
• Περίεργα τηλέφωνα, αλλαγή παρεών, απόκρυψη φίλων
• Περίεργες μυρωδιές στα ρούχα ή στο χώρο και αποσμητικά χώρου
• Κολλύρια (μη εξηγήσιμα αλλιώς)
• Αντικείμενα που προωθούν/ διαφημίζουν την χρήση: π.χ. μπλουζάκια, αφίσες κ.ά.
• Καρτέλες από χάπια, σακουλάκια με υπολείμματα «καπνού», χάπια με απεικονίσεις, χαρτάκια για στρίψιμο τσιγάρων.
Ας δούμε τώρα 10ΑΠΛΑ ΒΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΕΤΕ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΣΑΣ ΝΑ ΠΕΙ ΟΧΙ
1. Μιλήστε με το παιδί σας για το αλκοόλ και τα ναρκωτικά.
Μπορεί να βοηθήσετε να αλλάξουν κάποιες ιδέες που ίσως έχει το παιδί σας, ότι «όλοι πίνουν, καπνίζουν, παίρνουν ναρκωτικά»
2. Μάθετε να ακούτε τα παιδιά σας.
Το πιο πιθανό είναι το παιδί να μιλήσει μαζί σας όταν είναι σίγουρο ότι το ακούτε με προσοχή, όταν του δείχνετε με τη στάση και τη συμπεριφορά σας ότι ακούτε πραγματικά αυτά που έχει να σας πει.
3. Βοηθήστε το παιδί σας να νιώθει καλά με τον εαυτό του.
Το παιδί σας θα νοιώθει καλά, όταν επαινείτε τις προσπάθειες και τις επιτυχίες του και όταν επικρίνετε κάποια συγκεκριμένη αρνητική ενέργεια ή συμπεριφορά χωρίς να απορρίπτετε το ίδιο το παιδί.
4. Βοηθήστε το παιδί σας να αναπτύξει αξίες.
Ένα ισχυρό σύστημα αξιών μπορεί να δώσει στο παιδί σας τη δύναμη να λέει «όχι», αντί να παρασύρεται από «φίλους και παρέες».
5. Να είστε ένα θετικό πρότυπο, ένα καλό παράδειγμα.
Οι δικές σας συνήθειες και στάσεις μπορούν να επηρεάσουν σε μεγάλο βαθμό τις ιδέες του παιδιού σας για το αλκοόλ, τον καπνό, τα ναρκωτικά.
6. Βοηθήστε το παιδί σας να αντιμετωπίσει τις πιέσεις «των φίλων»
Ένα παιδί που έχει μάθει να λέει πάντα «ναι» για να μη δυσαρεστεί τους άλλους, μπορεί να χρειάζεται «την ενθάρρυνσή σας» για να αντισταθεί στις πιέσεις.
7. Δημιουργήστε τους κανόνες τις οικογένειας
Βοηθά πολύ να δημιουργήσετε στην οικογένειά σας σαφείς κανόνες που απαγορεύουν στο παιδί σας να κάνει χρήση αλκοόλ, ναρκωτικών και καπνού. Βοηθά επίσης πολύ να συμφωνήσετε από πριν με το παιδί σας ποια θα είναι η τιμωρία του, αν παραβεί τους κανόνες αυτούς.
8. Ενθαρρύνετε τις θετικές δραστηριότητες του παιδιού σας.
Οι εκπαιδευτικές, αθλητικές, καλλιτεχνικές, πολιτιστικές, ψυχαγωγικές, σχολικές εκδηλώσεις και άλλες δραστηριότητες μπορούν να αποτρέψουν το παιδί σας από τη χρήση αλκοόλ, καπνού, ναρκωτικών και να δώσουν νόημα στη ζωή του.
9. Ενωθείτε με άλλους γονείς
Συζητήστε, αναλάβετε πρωτοβουλία, δημιουργήστε ή ενταχθείτε σε υποστηρικτικές ομάδες που θα ενισχύσουν τη στάση σας στο σπίτι.
10. Μάθετε τι να κάνετε, αν υποψιαστείτε ότι υπάρχει πρόβλημα
Ζητήστε βοήθεια. Απευθυνθείτε στους εξειδικευμένους φορείς.
ΟΚΑΝΑ
>> http://www.okana.gr <<
SOS: 1031 Γραμμή Υποστήριξης για χρήστες ναρκωτικών ουσιών
Το εκπαιδευμένο προσωπικό του ΟΚΑΝΑ -τηρώντας το απόρρητο και την ανωνυμία- παρέχει:
• άμεση πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικά με τις ψυχοτρόπες ουσίες και τη χρήση τους, την πρόληψη και τη λειτουργία των Κέντρων Πρόληψης, τη θεραπεία και τις υπάρχουσες υπηρεσίες, τον ΟΚΑΝΑ και τα προγράμματά του
• εξατομικευμένη συμβουλευτική υποστήριξη βραχείας διάρκειας
• άμεση βοήθεια και ψυχολογική υποστήριξη σε καταστάσεις κρίσης, οι οποίες σχετίζονται με τη χρήση ουσιών (σύνδρομο στέρησης, αυτοκτονική συμπεριφορά, πρόληψη υποτροπής).
Ώρες λειτουργίας γραμμής: Δευτέρα έως Πέμπτη 8πμ – 8μμ, Παρασκευή 8πμ – 4μμ.
Τηλεφωνική Γραμμή Ψυχολογικής Υποστήριξης IΘAKH
>> http://www.kethea.gr <<
SOS: 1145 Γραμμή Άμεσης Βοήθειας
Αποτελεί υπηρεσία του προγράμματος ΑΝΑΔΥΣΗ και απευθύνεται σε χρήστες ψυχοτρόπων ουσιών, τους συγγενείς και τους φίλους τους. Παρέχει ενημέρωση για θέματα που αφορούν τις ναρκωτικές ουσίες, πληροφόρηση για υπηρεσίες αντιμετώπισης του προβλήματος σε όλη την Ελλάδα, καθώς και συναισθηματική στήριξη μέσα από τη διαδικασία της ενεργητικής ακρόασης και της συζήτησης σε κλίμα σεβασμού και εμπιστοσύνης. Η υπηρεσία εγγυάται το απόρρητο των πληροφοριών και το σεβασμό στο δικαίωμα της ανωνυμίας
Ώρες λειτουργίας γραμμής: Δευτέρα έως Παρασκευή, 9:00 π.μ. έως 9:00 μ.μ.
Μονάδα Απεξάρτησης Τοξικομανών & Αλκοολικών
18 Άνω
>> http://www.psyhat.gr <<
SOS: 210 36 17 089 Γραμμή Άμεσης Βοήθειας
Η τηλεφωνική γραμμή της Μονάδας απεξάρτησης Αλκοολικών- Τοξικομανών του Ψ.Ν.Α. είναι ειδικευμένη υπηρεσία σε θέματα που αφορούν την χρήση/κατάχρηση ουσιών και αλκοόλ. Παρέχει αντικειμενική πληροφόρηση, βοήθεια, κατεύθυνση και παραπομπή προς τις υπάρχουσες θεραπευτικές δομές. Είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Τηλεφωνικών Γραμμών Βοήθειας και συμμετέχει σε προγράμματα ανταλλαγής και εκπαίδευσης επιστημόνων.
Μη διστάζετε ποτέ να επισκεφτείτε έναν «ειδικό» και να του θέσετε το πρόβλημα…
«Ο κος Τσεντσερής Μιχάλης επιστημονικός συνεργάτης του WLS και του Διεπιστημονικού κέντρου Ηπείρου είναι ψυχολόγος απόφοιτος ΑΠΘ, κάτοχος τριών μεταπτυχιακών (ΜΑ, Msc, Med). Δέχεται με ραντεβού στα 2682029949 & 6979355888 στη Λεωφόρος Ειρήνης &Αμβρακίας Πρέβεζα και στο Διεπιστημονικό κέντρο Ηπείρου Κερκύρας 5 Ιωάννινα στο 2651067320»
Βιβλιογραφία
www.okana.gr
http://www.kporizontes.gr/component/content/article?id=64
Ευρωπαικό Κέντρο Παρακολούθησης Ναρκωτικών και τοξικομανίας
Μέλος με Α.Μ. 13363
